28 lat bez księżnej Diany. Królowa ludzkich serc, która nigdy nie przestanie inspirować

23 minuty po północy 31 sierpnia 1997 roku czarny mercedes, którym podróżowali Diana, Dodi, ich ochroniarz oraz kierowca auta uderzył w 13. przęsło tunelu przy Pont de l'Alma w Paryżu. Na miejscu zginął Dodi Al-Fayed i kierujący samochodem. Ciężkie obrażenia odniósł agent ochrony Trevor Rees-Jones. Ranna była także 36-letnia księżna Walii, Diana Spencer, którą zajęli się ratownicy i lekarze pogotowia. Służby mundurowe wyciągnęły z wraku auta Lady Di przytomną, jednak doszło do zatrzymania akcji serca – po resuscytacji krążeniowo-oddechowej jej serce zaczęło ponownie bić.

Diana została przeniesiona do karetki, która miała ją zawieźć do szpitala. W drodze do placówki medycznej ambulans musiał zatrzymywać się dwa razy, podczas których ratownicy stabilizowali ciśnienie księżnej. Niestety, obrażenia były na tyle poważne, iż Spencer zmarła w szpitalu. Według gazety „Independent” księżna Diana była w ciąży. Jednak te informacje nigdy nie zostały oficjalnie potwierdzone.

Początkowo za spowodowanie wypadku obwiniano paparazzich, którzy nie dawali spokoju parze i jeździli za nimi cały czas. W wyniku takiej ucieczki kierowca spowodował wypadek. Jednak po 18 miesiącach śledztwa stwierdzono, iż osobą odpowiedzialną za śmierć księżnej Diany i Dodiego Al-Fayeda był szofer, Henri Paul. W jego organizmie wykryto trzykrotnie przekroczony limit alkoholu. Dodatkowo jechał z ponad dwukrotnie większą prędkością niż dopuszczalna, a pasażerowie nie mieli zapiętych pasów bezpieczeństwa. Ojciec Dodiego – Mohamed Al-Fayed twierdzi jednak, iż śmierć księżnej Diany i jego syna to nie wypadek. Przekonywał, iż królewska rodzina i jej zwolennicy nie akceptowali związku matki przyszłego króla z muzułmaninem.

Diana Spencer urodziła się 1 lipca 1961 roku w Sandringham. Była trzecią córką wicehrabiego Edwarda Spencera i hrabiny Frances Shand Kydd. Dzieciństwo spędziła w Althorp House w hrabstwie Northamptonshire. Pracowała jako opiekunka dzieci i przedszkolanka.

Książę Karol Mountbatten-Windsor (ur. 1948), syn królowej Elżbiety II i Filipa, księcia Edynburga, poznał Dianę w 1977 r. w posiadłości Spencerów w Althorp. Według relacji historyków Karol postrzegał ją wyłącznie jako „dobrą kandydatkę na żonę”. Oświadczył się jej 6 lutego 1981 r. w rodowym zamku Windsor. Diana wówczas miała niespełna 20 lat.

29 lipca 1981 r. londyńskiej katedrze św. Pawła odbył się ślub Karola i Diany. W nabożeństwie uczestniczyło 3,5 tys. osób, w tym rodzina królewska, rodzina panny młodej i wszyscy europejscy monarchowie (z wyjątkiem króla Hiszpanii), a także ówczesna premier Wielkiej Brytanii Margaret Thatcher, prezydenci Francji i RFN, pierwsza dama USA oraz gubernatorzy generalni z 16 państw uznających brytyjską królową za głowę państwa.

Telewizyjną transmisję oglądało w Wielkiej Brytanii 28,4 mln osób, a na całym świecie, jak się ocenia, ok. 750 milionów. Wzdłuż trasy przejazdu pary młodej zgromadziło się ok. 600 tys. osób. Porządku pilnowało cztery tysiące policjantów i ponad dwa tysiące żołnierzy.

Niespełna rok po ślubie urodził się pierwszy syn pary, książę William, a dwa lata później drugi – Harry. Mogłoby się wydawać, iż są szczęśliwym małżeństwem – brali udział w oficjalnych wydarzeniach, obdarowywali wszystkich uśmiechami.

Jednak pod koniec lat 80. to, iż panują pomiędzy nimi chłodne stosunki i prowadzą oddzielne życie, stało się jasne dla wszystkich. Po ślubie Diana chorowała na bulimię, miała także podjąć próbę samobójczą. Karol odnowił relację ze swoją dawną sympatią, Camillą Parker-Bowles. A Diana nawiązywała różne relacje z mężczyznami, m.in. z byłym instruktorem jazdy konnej, Jamesem Hewittem, a później z Dodim Al-Fayedem.

W oficjalnym komunikacie ogłoszono, iż Diana i Karol zdecydowali się na separację:

– Pałac Buckingham ogłasza, iż książę i księżna Walii zdecydowali się na separację. Ich konstytucyjna pozycja pozostaje niezmieniona. Decyzja została podjęta za obopólną zgodą, oboje też będą wspólnie wychowywać swoje dzieci. Ich Królewskie Wysokości będą także w przyszłości wypełniać zobowiązania publiczne oraz w miarę możliwości brać wspólnie udział w uroczystościach rodzinnych oraz narodowych. Królowa oraz książę Edynburga ubolewają nad tą decyzją, przyjmują ją jednak ze zrozumieniem i współczuciem, uwzględniając trudności, które doprowadziły do tego kroku. Ich Królewskie Wysokości mają nadzieję, iż nie będzie więcej naruszana sfera prywatności księcia i księżnej – 9 grudnia 1992 r. powiedział premier John Major w Izbie Gmin. Oznaczało to faktyczną separację pary książęcej.

Rozwód nastąpił latem 1996 r. Diana utraciła tytuł Her Royal Highness – Jej Królewskiej Wysokości, ale utrzymała dożywotnio tytuł księżnej Walii, prawo do mieszkania w Pałacu Kensington i 17 mln funtów rocznie.

Sekret długowieczności Elżbiety II. Zobacz codzienne rytuały królowej

Elżbieta II żyła 96 lat. Jej codzienne nawyki, dieta i aktywny tryb życia przyczynił się do tego, iż królowa cieszyła się przez długi czas dobrą kondycją. Zobacz, w czym tkwił sekret jej długowiecznoś...

Katarzyna Dębek

Księżna Diana, czyli Lady Di, jak o niej mówiono potocznie, uznawana była za „królową ludzkich serc”. Ludzie pokochali ją przede wszystkim dlatego, iż była normalną, sympatyczną i piękną dziewczyną. Po rozwodzie oddała się całkowicie wychowaniu synów i zaangażowała się w działalność charytatywną oraz wspieranie organizacji pozarządowych, m.in. zajmujących się osobami chorymi na AIDS i HIV. Pomagała też osobom bezdomnym. Stała się niezwykle popularna, a zainteresowanie jej osobą nie podobało się rodzinie królewskiej.

– Była niezwykle popularna, głównie dlatego, iż była normalną osobą z wadami, jak my wszyscy, rzuconą przez los w niezwykłe życie – pisał po jej śmierci brytyjski dziennik „The Sun”.

Jednak wraz z jej popularnością i zainteresowaniem paparazzich wychodziły na jaw szczegóły z jej życia. Okazało się, iż przez większość dorosłego życia zmagała się z wieloma zaburzeniami psychicznymi – depresją, bulimią, manią prześladowczą. Podjęła też kilka prób samobójczych. Miało to być efektem olbrzymiego stresu, jakiemu była poddawana od momentu, gdy skończyła 20 lat.

Śmierć Diany w 1997 roku była szeroko komentowana w światowych mediach, a w Wielkiej Brytanii wywołała narodową żałobę z milionami kwiatów i zniczy pod bramami Pałacu Kensington.

– Śmierć Diany wstrząsnęła fundamentami monarchii – pisał „The Times”.

Pogrzeb księżnej odbył się 6 września 1997 roku na wyspie Althorp – posiadłości rodowej Spencerów (tej samej, w której dwie dekady wcześniej poznała Karola). Zasadzono tam 36 dębów, symbolizujących jej wiek w momencie śmierci. Na marmurowej tablicy w mauzoleum wyryto napis:

– Nic nie daje mi więcej szczęścia niż próba pomocy najsłabszym ludziom w społeczeństwie. To cel i istotna część mojego życia – rodzaj przeznaczenia – słowa, które księżna wypowiedziała kilka tygodni przed śmiercią.

W ostatni dzień sierpnia 2017 r. – w dwudziestą rocznicę śmierci Lady Di – tysiące Brytyjczyków zgromadziło się pod bramą londyńskiego Pałacu Kensington, by oddać jej hołd. Dzień wcześniej złożyli go jej synowie – książęta William i Harry.

– Diana była esencją współczucia, obowiązku, stylu i piękna – wspomina ją brat, Charles Spencer.

Z pewnością wielu Brytyjczyków, którzy pamiętają i dalej kochają „królową ludzkich serc”, odda jej hołd i w tym roku.